Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2007

στη ζωή ξανά

Υπάρχουν -όλοι το ξέρουμε δα- δάσκαλοι και δάσκαλοι. Οι πρώτοι είναι οι επιπόλαιοι, οι ανεύθυνοι, εκείνοι δηλαδή που βλέπουν στα μάτια του παιδιού εκτός από την αποθήκη γνώσεων και ένα θησαυρό συναισθημάτων και ένα βουνό ανησυχιών και αγωνιών. Είναι αυτοί που λιγότερο κόπτονται για την υπογεγραμμένη και την αμελητέα τριβή και περισσότερο για την τριβή και την πίεση που εμφιλοχωρούν στις εφηβικές ψυχές έτοιμες να κατασπαράξουν το νεαρό ανθό. Υπάρχουν όμως και οι δεύτεροι, οι αυστηροί και άτεγκτοι, οι οπαδοί του αναλυτικού και του ωρολογίου προγράμματος. Είναι αυτοί που κατέχουν στη μνήμη τους όλα τα εδάφια της νομοθεσίας που προβλέπουν υποχρεώσεις για τους μαθητές και δικαιώματα για τους καθηγητές. Για έναν τέτοιο θα σας πω σήμερα.
Ο αναπληρωτής φιλόλογος ήταν μαθημένος από τη μέγγενη της ιδιωτικής εκπαίδευσης και μπήκε στην τάξη με διάθεση να προσφέρει τις γνώσεις του στα δευτεράκια του γυμνασίου δίπλα στη λίμνη. Αναγνώρισε πολύ γρήγορα σε κάθε παιδί το επίπεδο της οικογένειας, το δέσιμο και τον τρόπο λειτουργίας της. Βρήκε παιδιά με γονείς που γνώριζαν πώς να βοηθήσουν, με γονείς που βοηθούσαν εμπειρικά αλλά πετυχημένα και βρήκε και πολλά παιδιά χωρίς γονείς, είτε που έλειπαν και βιολογικά είτε που -ακόμη χειρότερα- έλειπαν ψυχολογικά και κοινωνικά.
Ένα από αυτά τα παιδιά ήταν ένα αρσενικό θρασίμι, γεμάτο ενέργεια και αεικίνητο, παρά το ύψος που του έλειπε. Την ώρα του μαθήματος δε συμμετείχε ιδιαίτερα, αλλά και δεν ενοχλούσε. Απλώς περίμενε να χτυπήσει το κουδούνι, για να ξαναβάλει την ψυχή του μπρος, για να βγει στην αυλή, στη ζωή ξανά. Η συζήτηση μαζί του προκάλεσε σύννεφα ανησυχίας στο φιλόλογο, γιατί αντιλήφθηκε τη διαλυμένη οικογένεια και τις ερωτοτροπίες του θρασιμιού με ύποπτες ομάδες, περιθωριακές και ουσια-στικές. Ενημέρωσε εμπιστευτικά το διευθυντή και τους συναδέλφους για την ανάγκη ειδικής φροντίδας. Συνειδητοποίησε ο δάσκαλος ότι το σχολείο για το θρασίμι ήταν η πρωινή σανίδα σωτηρίας που τον έφερνε πίσω στην κοινωνία των συνομηλίκων και των γελαστών παιδιών. Ένιωσε πως ο πιτσιρικάς ζούσε, επιζούσε μέσα στο σχολείο, μέσω του σχολείου.
Ήρθαν οι προαγωγικές εξετάσεις. Τον άφησαν ανεξεταστέο στα μαθηματικά και τα θρησκευτικά.
Ο αναπληρωτής φιλόλογος έφυγε στις 30 Ιουνίου. Άφησε όμως την ικεσία του σε συναδέλφους να φροντίσουν, ώστε το Σεπτέμβρη όποιοι τον εξετάσουν να γνωρίζουν την κατάσταση του παιδιού και να το βοηθήσουν. Κράτησε και το τηλέφωνο του θρασιμιού και τον ενοχλούσε τακτικά ρωτώντας αν διαβάζει μαθηματικά και θρησκευτικά. Κατόρθωσε μάλιστα να γραφτεί ο πιτσιρικάς και σε ένα φροντιστήριο για το β΄δεκαπενθήμερο του Αυγούστου.
Στις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου ο μικρός απορρίφθηκε στα θρησκευτικά. Διέκοψε το σχολείο και δεν ξανακούστηκε από το φιλόλογο.
Τρία χρόνια αργότερα σε ένα μονόστηλο σε μια εσωτερική σελίδα της εφημερίδας του είδε στο φύλλο της 27ης Δεκεμβρίου την είδηση ότι βρέθηκε νεκρός ξημερώματα της 26ης Δεκεμβρίου από υπερβολική δόση ο Α.Κ., ετών 16.

3 σχόλια:

gyristroula2 είπε...

Τουλάχιστον πρόλαβε να μάθει θρησκευτικά! Πώς μπορούν να ζουν κάποιοι έχοντας σπρώξει παιδιά στο περιθώριο, όταν θα μπορούσαν με λίγη ανθρωπιά να τους σώσουν τη ζωή;

Πέπε είπε...

Καλημέρα σας.

Μην υπεραπλουστεύουμε. Καμιά φορά ένας δάσκαλος έχει τη δύναμη να σώσει μια ζωή. Αυτό δε σημαίνει ότι αν δεν τη σώσει, φταίει. Ο μαθητής Α.Κ. είχε να παλέψει στη ζωή του με χίλιες αντιξοότητες. Αυτές φταίνε, αυτές τελικά τον κατέβαλαν και τον σκότωσαν.

Θα τολμούσα να πω ακόμη και ότι, τη στιγμή που αρχίζει η ιστορία, ο Α.Κ. ήταν ήδη ξεγραμμένος. Θα έμπλεκε, θα πέθαινε. Οι δασκάλοι του είχαν την ευκαιρία να προσπαθήσουν να κάνουν ένα θαύμα, να του αλλάξουν την προδιαγεγραμμένη πορεία. Τα θαύματα είναι αλήθεια ότι καμιά φορά πετυχαίνουν. Όμως δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε κάποιον για το ότι δεν έκανε το θαύμα!

Θερσίτης είπε...

Κατανοώ τη λογική σου, συνάδελφε πέπε, αλλά δεν τη δέχομαι. Για τον εκπαιδευτικό θεωρώ ότι ισχύει η ρήση του Καζαντζάκη ότι "έχει χρέος να σώσει τον κόσμο" κι αν δεν το κατορθώσει, είναι υπόλογος έναντι της κοινωνίας και της ιστορίας. Κανένα παιδί δεν είναι χαμένο σε καμιά φάση της ζωής του, όσο σκληρή κι αν είναι αυτή. Μέχρι την τελευταία στιγμή η σωτηρία του είναι εφικτή.