Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Ο παππούς Γιωργάκης

Πώς να χωρέσει μέσα σε λέξεις η πιο αντιφατική προσωπικότητα που γνώρισα στην εκπαίδευση και ίσως η πιο συναρπαστική;
Ιδιότυπο αναρχικό χιούμορ (χαρακτηριστική φράση του για το σχόλασμα "να παιανίσουμε τα αποχωρητήρια"), σχολαστικότητα γραφειοκρατική (μήνες μου έδειχνε πώς να φτιάχνω αντίγραφα και να βάζω σφραγίδες κι αμφιβάλλω αν έμεινε ποτέ ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα), συντηρητικές πολιτικές απόψεις (λάτρευε τη Φρειδερίκη και δεν πίστευε ότι υπήρξε Πολυτεχνείο), καλλιτεχνική φύση, δημιουργούσε πάνω στα βότσαλα, σε κομμάτια μάρμαρο,σε πέτρες (ακόμα έχω στολισμένα αυτά που μου χάρισε), αυταρχικός και κολλημένος με το νόμο, αλλά όταν συγκρουστήκαμε κατά μέτωπο για ένα λόγο που δεν ήθελε να πω, ήταν ο πρώτος που μου μίλησε μετά τη...ρήξη, συνδύαζε γνώση φιλολόγου παλιάς κοπής και καλλιέργεια εκλεπτυσμένου αστού.
Σήμερα που ήρθαν τα νηπιαγωγάκια στο σχολείο τον θυμήθηκα. Του άρεσε να πηγαίνει στο νηπιαγωγείο,να βάζει το πόδι στο άνοιγμα της πόρτας και να λέει: "Παιδιά, ποιος είμαι η μαμά κατσικούλα ή ο παππούς Γιωργάκης;" Και τα μικρά να φωνάζουν όλα μαζί: "Ο παππούς Γιωργάκης, ο παππούς Γιωργάκης!" Σαν να ήθελε να το ακούει έστω κι έτσι, αφού δεν είχε ελπίδα να το ακούσει κανονικά, σαν γεροντοπαλίκαρο που ήταν. Α, και πώς επιβεβαίωσε την απόφασή του να μην παντρευτεί; Μαζί με έναν φίλο του γεροντοπαλίκαρο επίσης, ψάχνανε μια φορά σε μια γκαρνταρόμπα τα παλτά των γυναικών και σε όλα σχεδόν βρίσκανε ξηλωμένες τις θηλίτσες-κρεμασταράκια. Μόνο τα δικά τους παλτά των εργένηδων ήταν περιποιημένα, οπότε..."Καλά κάναμε, τι τις θέλουμε τις γυναίκες;"
Τι τράβηξε όμως ο δυστυχής από τον θίασό του, όπως μας έλεγε!
Διοριστήκαμε το '85 και ήμασταν όλοι από 25 μέχρι 29, μόνο ο άνδρας μιας συναδέλφου που ήρθε με συνυπηρέτηση ήταν λίγο μεγαλύτερος. Όλοι αριστερών τάσεων, μερικοί και πολύ αριστερών. Άπειροι, επίμονοι, γεμάτοι μεγαλοϊδεατισμό, ασυμβίβαστοι, απείθαρχοι. Δεν θα ξεχάσω μια μέρα που βγήκε να κάνει μια ανακοίνωση στα παιδιά με την οποία δεν συμφωνούσαμε και, όταν το πήραμε είδηση, αρχίσαμε να φωνάζουμε ότι δεν συμφωνεί ο σύλλογος, μπροστά στους μαθητές.
Γρήγορα σχετικά προσαρμόστηκε στις συνθήκες, δεν μας κοντράριζε, διατηρούσε το ανεπανάληπτο χιούμορ του σε κάθε αντιξοότητα και σιγά σιγά έγινε ένας από μας. Τον αγαπήσαμε τον παππού Γιωργάκη. Του σταθήκαμε όταν αρρώστησε, εξακολουθήσαμε να τον βλέπουμε όλοι μαζί στην Αθήνα και να του τηλεφωνούμε. Στο μαιευτήριο που ήρθε να με δει όταν γέννησα, αφού μου είπε με τη γνωστή του μεγαλοπρέπεια: "Ερζεγοβίνη, ούτε ένα γιο δεν κατάφερες να κάνεις,μωρή κακούργα!", μου φόρεσε το δαχτυλίδι του,που το έχω ακόμα, μετά, αφού τον τσίγκλησα κι εγώ κατάλληλα, άρχισε μια παράσταση πολιτικής ακρότητας, διανθισμένης με χιούμορ και λεκτικές ακροβασίες, και βρήκε πρόθυμο ακροατήριο ανάμεσα σε επισκέπτες και προσωπικό,που γέμισαν ασφυκτικά το δωμάτιό μου.
Όταν έφυγε από τη ζωή, χάσαμε το συνδετικό μας κρίκο, την κόλλα που μας κράταγε ενωμένους. Χαθήκαμε. Σκορπίσαμε. Πάντα όμως όταν βρεθούμε, τον ανασταίνουμε στις κουβέντες μας τον παππού Γιωργάκη και μας χαρίζει το ίδιο απλόχερο γέλιο που μας χάριζε μαζί με τα ζωγραφιστά του βότσαλα.
(Αν κάποιος από την παλιά φρουρά τύχει να διαβάσει αυτές τις γραμμές- Αντώνη Χαραχούση, Μαργαρίτα Ντάβαρη, Χριστίνα Κιούση, Βίκυ Πασιά, Γιάννη Μηλίγγο, Παντελή Γιασιτζόγλου, Ειρηνούλα Σώτα, Ελένη Τσενόγλου- ας αρχίσει να καταγράφει αναμνήσεις από το Γιώργο Σταματόπουλο, τον παππού Γιωργάκη, να του κάνουμε ένα αφιέρωμα, όπως του ταιριάζει)

Σάββατο 13 Μαρτίου 2010

Το δικαίωμα στην αντιγραφή

Κάποτε βρέθηκα επιτηρήτρια στο μάθημα των θρησκευτικών σε μια τάξη λυκείου. Μαζί μου συνεπιτηρούσε μια συνάδελφος της ίδιας ειδικότητας με μένα, που διακρίνοταν για την ευαισθησία της και την αγάπη της για τα παιδιά. Αφιέρωνε τον ελεύθερο χρόνο της με απλοχεριά για να διοργανώσει εκδηλώσεις, δραστηριότητες εξωσχολικές, να στηρίξει μαθητές με προβλήματα.
Έτσι, όταν έφυγε ο εισηγητής θεολόγος και την είδα να σκύβει και να μιλάει ψιθυριστά σε μαθητές που τη ρωτούσαν, ένιωσα αμηχανία. Της είπα ιδιαιτέρως-λες και δεν το ήξερε- ότι δεν είναι σωστό να λύνουμε απορίες κατ' ιδίαν και μάλιστα άλλου μαθήματος. Μου είπε ότι δεν έχουν σχέση οι απορίες με το περιεχόμενο του μαθήματος, είναι λεξιλογικές και συνέχισε το ίδιο βιολί. Μετά, είπα δυνατά: "Παρακαλώ, οι απορίες να λέγονται δυνατά και να φωνάξουμε τον κ. Τάδε να τις απαντήσει." Κανείς δεν πτοήθηκε. Να σημειωθεί ότι αυτή η τάξη ήταν η "τάξη της" την είχε από την πρώτη γυμνασίου, σ' αυτό το γυμνάσιο με λυκειακές τάξεις.
Στο τέλος, επειδή πια είχα αρχίσει να θυμώνω πολύ, της είπα δυνατά: "Σας παρακαλώ, φωνάξτε τον εισηγητή να λύσει τις απορίες των μαθητών, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό."
Τότε συμβαίνει το αναπάντεχο. Βάζει τα κλάματα μπροστά στα παιδιά! Περίμενε ίσως υπεράσπιση, αλλά αυτά πάγωσαν και μας κοίταζαν αμήχανα. Εκεί έχω ένα κενό μνήμης (πάνε πολλά χρόνια). Τι έκανα; Υποχώρησα; Πιθανόν, γιατί δεν θυμάμαι να το είχα πει στον ενδιαφερόμενο θεολόγο και να δοθεί συνέχεια. Έμαθα εκ των υστέρων ότι αυτή η τάξη είχε κατακτήσει το δικαίωμα της αντιγραφής και το ασκούσε κατ' εξακολούθηση, με τις ευλογίες της καθηγήτριας,που ίσως νόμιζε ότι έτσι βοηθάει τα παιδιά της απέναντι σε ένα άδικο εκπαιδευτικό σύστημα.
Αυτές οι τακτικές, του μαθητοπατερισμού ή του "μαθητοφαγισμού" είναι παιδικές αρρώστιες της δουλειάς μας. Πολλοί στην αρχή έχουμε εκτροπές προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση, μέχρι να βρούμε την ισορροπία και το μέτρο. Δυστυχώς όμως, τις ταλαντεύσεις μας τις πληρώνουν πάντα κάποιοι μαθητές που γίνονται τα εξιλαστήρια θύματα του ερασιτεχνισμού μας. Τουλάχιστον ας ισοφαρίζουμε με θετικές αντιπροσφορές, όπως η εν λόγω συνάδελφος,που εξισορρόπησε τον μαθητοπατερισμό της με αληθινή προσφορά στο σχολείο και τους μαθητές.