Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2008

η παιδαγωγική και το ροχαλητό

Ασφαλώς η κυβέρνηση οφείλει επιτέλους να εγκαταλείψει τα τερτίπια και να μας εγχειρίσει το επίδομα βαρέων και ανθυγιεινών, γιατί εμείς οι εκπαιδευτικοί επιτελούμε λειτούργημα και μάλιστα άκρως απαιτητικό.
(Αχ αυτό το ρόλεξ)
Κάποιες φορές -δύο φορές το χρόνο- συνεδριάζουμε προκειμένου να συζητήσουμε την πρόοδο των μαθητών μας. Και πρέπει να τηρούμε την ψυχραιμία μας και τη σοβαρότητά μας. Πώς όμως να το πετύχουμε, όταν δίπλα μας ένα ολόχρυσο ρόλεξ περιβάλλει το χέρι μιας συναδέλφου που κοιμάται καθιστή και με έντονο ροχαλητό;
Δε σε αφήνει το ροχαλητό να θαυμάσεις το ρόλεξ. Κι είναι τόσο όμορφο.
Γιατί, καλή συνάδελφε, μας ρίχνεις στον πειρασμό; Άσε μας στην ησυχία μας (κυριολεκτικά) να θαυμάσουμε το κομψοτέχνημα στο δεξιό σου καρπό.
Άφησέ μας να θαυμάσουμε την αλυσίδα, την ολόχρυση και βαρύτιμη, στο άλλο σου χαριτόβρυτο χέρι. Τι θαυμάσιο που αντηχεί το ροχαλητό σου -στακάτο και με τέμπο- στην παιδαγωγική συνεδρίαση!
Και σε τι πειρασμό μάς εμβάλλεις, να πεθάνουμε από τα χάχανα ή από την προσπάθεια να καταπιέσουμε τα εκχειλίζοντα από την ψυχή μας χάχανα! Για ένα παλαιομοδίτικο savoir vivre!
Δε θα το αντέξω! Δε θα το αντέξω!

Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2008

Ο γαμπρός

Τάξη τρίτη. Μάθημα αρχαία ελληνικά. Δέσμη τρίτη. Μικρό τμήμα, όπως πάντα στο νησί. Μία μαθήτρια άριστη. Ίσως η καλύτερη που είχα ποτέ, τώρα είναι συνάδελφος και φίλη. Μια δεύτερη πανέξυπνη, αλλά καθόλου μελετηρή. Είχε φτάσει Πάσχα κι ακόμα παλεύαμε με τη γραμματική. Αυτό που με διαόλιζε ήταν ότι με λειψές και κουτσουρεμένες γνώσεις γραμματικής- συντακτικού, της έδινες δύσκολο άγνωστο κείμενο και στο μετέφραζε με εξοργιστική άνεση. Της δίνω ασκήσεις επαναληπτικές και της λέω να στρωθεί το Πάσχα, γιατί είναι η τελευταία της ευκαιρία.
Μετά τις διακοπές καταφθάνει με ύφος πέρα βρέχει και ανακοινώνει: "Αχ, πέρασα υπέροχα το Πάσχα που πήγα στην Αθήνα!" "Προφανώς δεν διάβασες..." "Ε...ε...δεν πρόλαβα..."
Θυμάμαι ακόμα το θυμό μου. Τόσο έξυπνο παιδί και θα την πάταγε από έλλειψη διαβάσματος. Σχεδόν πέταγε στα σκουπίδια μια ευκαιρία να ξεφύγει από τη μοίρα του, να ανοίξει τα φτερά του.
Δεν συγκρατήθηκα καθόλου:
"Εντάξει...τότε άντε και με έναν καλό γαμπρό!"
Πάνε πολλά χρόνια, η μνήμη είναι επιλεκτική, δεν θυμάμαι τι μου είπε, μόνο ότι την πείραξε κάπως.
Δεν έκανε τίποτε στις εξετάσεις, παντρεύτηκε σε πολύ μικρή ηλικία, αλλά η ζωή την ανάγκασε να αντιμετωπίσει μεγάλες δυσκολίες και να τα βγάλει πέρα με γενναιότητα.
Πριν από αρκετά χρόνια, μας δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσουμε. "Δεν ξέρεις πόσο μου είχε κοστίσει εκείνη η κουβέντα που μου είπες τότε! Και το χειρότερο! Είχες δίκιο, πράγματι υπήρχε ο γαμπρός!"
Δεν είχα δίκιο, τελικά εσύ τις πέρασες μια χαρά τις "εξετάσεις".

Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2008

Υπό προστασίαν

Μερικές φορές και στο σχολείο, ο δρόμος για την κόλαση ή τουλάχιστον για την τυραννία των μαθητών είναι στρωμένος με τις καλύτερες προθέσεις.
Στην ιστορία μας, αυτή με τις καλύτερες προθέσεις είναι μια νέα στο επάγγελμα και στην ηλικία καθηγήτρια, που όμως δεν είναι νέα για μια συγκεκριμένη Β΄ Λυκείου. Αυτή την τάξη την έχει για τρίτη χρονιά, γιατί το σχολείο ήταν γυμνάσιο με λυκειακές τάξεις. Οι σχέσεις της με τα παιδιά άριστες, οι στόχοι υψηλοί, το επίπεδο επικοινωνίας αξιοζήλευτο. Στόχος της πρώτος και βασικός να τα προετοιμάσει σωστά για την επόμενη χρονιά, να μην αφήσει κενά, γιατί εκεί ούτε φροντιστήρια, ούτε ιδιαίτερα. Κι αυτή η ευθύνη τη βάραινε πάρα πολύ, ας είναι αυτό το ελαφρυντικό της.
Μια μέρα λοιπόν, ενώ απολάμβανε το καφεδάκι της στο γραφείο σε ένα κενό, ένας συνάδελφος της λέει κοιτώντας το πρόγραμμα: "Δεν έχεις κενό, έχεις Β΄ Λυκείου, άλλαξε το πρόγραμμα!"
Πετιέται επάνω, ορμάει στην τάξη, μια ώρα χαμένη, πάνω από το πτώμα της!
Κλειστή η πόρτα, κουρτίνες τραβηγμένες και...άκρα του τάφου σιωπή!
Για να μην τους πάρει χαμπάρι και καταλάβει το λάθος, κατάφεραν το ακατόρθωτο! Να μείνουν απόλυτα ήσυχοι σε κενό!
Στα γρήγορα αντιλήφθηκε τι είχε συμβεί και έγινε έξαλλη!
Και τι δεν τους έψαλλε!
Πώς δεν το περίμενε από αυτούς, νόμιζε ότι είχαν μια άλλου επιπέδου σχέση, ότι δεν χώραγαν κοροϊδίες ανάμεσά τους, ότι τους είχε εμπιστοσύνη. Ήταν απίστευτο κρεσέντο. Κρεσέντο παραλόγου. Τα παιδιά την κοίταζαν κατάχλωμα, ψέλλιζαν δικαιολογίες, συγνώμες, κάποιο πήγε να πει δειλά "παιδιά είμαστε...κι εσείς στη θέση μας..."
Β' γύρος εξάψαλμου, μέχρι δακρύων αυτή τη φορά.
Γύρισε σπίτι, ηρέμησε και συνειδητοποίησε πόσο εκτός ελέγχου είχε βρεθεί για ένα τόσο ασήμαντο γεγονός.
Την άλλη μέρα τους ζήτησε συγνώμη, χωρίς δικαιολογίες.
Όχι μόνο τη συγχώρεσαν, αλλά κάθε φορά που αργούσε λίγο, κάποιος διακριτικά την ειδοποιούσε πως έχουν μάθημα!
Τι τραβάνε και τα παιδιά!

Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2008

η μπέμπα και το ρόλεξ

Θα σας μιλήσω για τον εαυτό μου. Το φανταστικό εαυτό μου.
Είμαι ένας επιστήμονας, κραταιός επιστήμων, θα ομολογούσα με υπερηφάνεια. Ξέρω την επιστήμη μου σε βάθος, ή έτσι νομίζω τουλάχιστον. Διδάσκω -τι υποβάθμιση, θεέ μου!- σε ένα σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Και ακόμη χειρότερα για την κορυφαία προσωπικότητά μου, σε μια υποβαθμισμένη λαϊκή γειτονιά της πρωτεύουσας. Τι κατάντια για το κύρος μου!
Είμαι πολύ δυστυχισμένος, μα πολύ δυστυχισμένος. Να γιατί:
Σταθμεύω την 300άρα μερτσέντες μου απέξω από το σχολείο πάντα λαμπερή και απαστράπτουσα. Πόσοι όμως από τους κακομαθημένους μαθητές μου μπορούν να καταλάβουν τι σημαίνουν τα xigt που συνοδεύουν το μοντέλο της; Πόσοι κατανοούν ότι είναι ειδική παραγγελία στο Ντίσελντορφ;
Είμαι δυστυχισμένος και για άλλο λόγο. Φορώ ένα ολόχρυσο ρόλεξ 2500 ευρώ στο χέρι μου και κανείς δεν μπορεί να καταλάβει την αξία του. Τι μίζεροι κι αυτοί οι εκπαιδευτικοί; Συνάδελφοι να σου πετύχουν; Ούτε την ολόχρυση αλυσίδα που στολίζει το δεξιό μου καρπό δεν προσέχουν. Κι όσοι την προσέχουν δεν την επαινούν, δεν τη θαυμάζουν. Μάλλον δεν ξέρουν την αξία της οι μίζεροι και παρίες συνάδελφοι.
Να πω για τα επώνυμα ρούχα που φορώ καθημερινά; Τίποτε. Ούτε αυτά τους συγκινούν.
Γι' αυτό κι εγώ αναγκάζομαι να επαινώ τις αλυσίδες ή τα δαχτυλίδια που φορούν οι συναδέλφισσες, για να τους πω και πόσο αξίζουν τα δικά μου. Τι ανιαρή που είναι η ζωή σε αυτό το φτωχικό σχολείο της λαϊκής συνοικίας!
Κι αναγκάζομαι να μπαίνω στις απεριποίητες αίθουσες, για να διδάξω το λόγο του Κυρίου, γιατί -μάλλον ξέχασα να σας πω ότι- είμαι θεολόγος και διδάσκω την εγκράτεια.

Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2008

ο ευτελισμός των συμβόλων

Στις μέρες της παγκοσμιοποίησης φαντάζει εκτός μόδας να ακούς τον εθνικό ύμνο της πατρίδας σου και κάθε φορά κάτι μέσα σου να σκιρτά. Προσπαθείς όμως πάντοτε να το κρύψεις, για να μην προσβάλεις όχι τον εαυτό σου -γι' αυτόν ποιος νοιάζεται;- αλλά τον ύμνο. Κι όμως υπάρχουν έμποροι της πατριδοφροσύνης και εθνοκάπηλοι που ωχριούν μπροστά και στο χειρότερο λαϊκιστή και δημαγωγό. Μια τέτοια περίπτωση είναι η πεφωτισμένη (από Λιακόπουλο, Τηλεάστυ και μόνο) φιλόλογος που κυκλοφορεί με ένα μαγνητόφωνο υπό μάλης και κάθε διδακτική της ώρα την ξεκινά με την ανάκρουση από μαγνητοφώνου του εθνικού ύμνου. Δεν μπορώ να φανταστώ χειρότερο εχθρό και χειρότερη διαπόμπευση του εθνικού ύμνου από μια τέτοια συμπεριφορά.
Βγαίνοντας από την αίθουσα της λαμπρής φιλολόγου μπορεί κανείς να μπει στη διπλανή όπου άλλη λιακοπουλειάς ρωτά:
-Τι σας θυμίζει το όνομα Κίνα, παιδιά μου;
Στη βουβή αμηχανία των μαθητών απαντά:
-Την κίνηση, παιδιά. Οι Κινέζοι διάλεξαν ελληνικό όνομα, γιατί μόνο εμείς έχουμε δημιουργήσει πολιτισμό.
.....
Κι έλεγα κι εγώ.

Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2008

Μην ξανάρθεις!

Ο Σταμάτης ήταν αστεράκι. Μαθητής πρώτης γυμνασίου, πανέξυπνος, με ωραίες απορίες, καλά ελληνικά, παιδί φροντισμένο, από σπίτι με γερές βάσεις παιδείας. Δυστυχώς, δεν έχω βρει πολλούς Σταμάτηδες, χωρίς τέτοια οικογένεια πίσω τους. Κοινό μυστικό, το σχολείο δεν φτάνει. Στα μισά του Α τριμήνου, ένα διαγώνισμα στα αρχαία, το πρώτο. Ο κακόμοιρος έγραψε τέλεια όλες τις ερωτήσεις, εκτός από μία που δεν είδε! (Προφανώς από το άγχος του). Τον καθησύχασα, του είπα ότι δεν έχει καμιά απολύτως σημασία, όλοι μας κάνουμε τέτοιες απροσεξίες. Φάνηκε καθησυχασμένος.
Την άλλη μέρα, ενσκήπτει μαμά. Μια νέα γυναίκα, πρώτη φορά την έβλεπα. Ο Σταμάτης το μοναχοπαίδι της. Με πλησιάζει διστακτική κι αρχίζει: "Που στενοχωρέθηκε, να κάνει τέτοιο λάθος, που του αρέσουν τόσο τα αρχαία και τι συνέπειες θα έχει στο βαθμό και να μην απογοητευθεί" Κι άλλα...κι άλλα.
Την άκουγα ανέκφραστη, αλλά έβραζα.
Ετούτη θα μου τον καταστρέψει το Σταμάτη. Από αστέρι θα τον κάνει βαθμοθήρα και φυτό.
Και τότε μου βγαίνει εντελώς αυθόρμητα: "Μου κάνεις μια χάρη;" Ανεπίτρεπτος ενικός προς γονέα. Η πρώτη και η τελευταία μέχρι τώρα φορά, ακόμα και για γονείς γνωστούς μου. Συγκατένευσε άφωνη. "Μην ξανάρθεις στο σχολείο, παρά μόνο για τους βαθμούς. Ο Σταμάτης θα είναι εντάξει, δεν θα έχει κανένα πρόβλημα!"
Με κοίταζε η κοπέλα με κατάπληξη και με το δίκιο της. Κατάλαβε μάλλον ότι αυτό που της είπα ήταν το ηπιότερο που μπορούσα (η παιδεία της που λέγαμε), σηκώθηκε και έφυγε αποχαιρετώντας αμήχανα.
Ο Σταμάτης φυσικά μας δικαίωσε και τις δύο, μάλλον πήγε πολύ παραπέρα από τις προσδοκίες μας (καλή του ώρα).
Με τη μαμά αυτή πολύ αργότερα συζήτησα πολύ και σχεδόν γίναμε φίλες, στο λίγο διάστημα που έμεινα στο νησί της.
Ποτέ δεν μου έκανε παράπονα για τον τρόπο που της φέρθηκα, αλλά πάντα πήγαινε, λέει, στο σχολείο να ρωτήσει για το Σταμάτη με έναν "ανεξήγητο" φόβο. "Ένοχη συνείδηση" της έλεγα με θράσος.