Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2013

Η Τρίτη Γυμνασίου και οι εξωγήινοι

Τι περιμένουμε από μια Τρίτη Γυμνασίου στην Ιστορία; Πόσο λογικό και φυσικό είναι να κατανοούν ένα δύσκολο βιβλίο, να χρησιμοποιούν ιστορική ορολογία, να μαθαίνουν τα σημαντικά σημεία, χωρίς να παπαγαλίζουν, να είναι σε θέση να κρίνουν γεγονότα και πρόσωπα και να αντιλαμβάνονται την ιστορική συνέχεια ως παρόν και μέλλον; Τι είδους δεξιότητες απαιτούν αυτοί οι στόχοι; Κατανόηση κειμένου, κατοχή λεξιλογίου υψηλού επιπέδου, κριτική και αφαιρετική ικανότητα, προφορική και γραπτή έκφραση, τουλάχιστον μετρίου επιπέδου, και όλα αυτά συνδυασμένα με ένα έστω μέτριο ενδιαφέρον για το μάθημα, που να εκδηλώνεται με στοιχειώδη προσοχή κατά τη διάρκειά του.
Όταν μπαίνεις σε μια τάξη που δεν έχει σχεδόν τίποτε από τα παραπάνω- εκτός ίσως από το τελευταίο- και τα πρώτα γραπτά τεστ είναι αποκαρδιωτικά, σίγουρα δεν ελπίζεις σε θαύματα. Ξέρεις ότι αυτά δεν κατακτώνται εύκολα και γρήγορα και σε περιμένει πολλή δουλειά και άλλες τόσες απογοητεύσεις. Περνάνε 3 μήνες με βήμα σημειωτόν, αλλάζεις τελείως όλες τις δοκιμασμένες μεθόδους, παραιτείσαι από όλες τις ευκολίες σου, γυρνάς στα απλά που δεν είναι απλά, στα αυτονόητα που δεν είναι αυτονόητα και πάλι είσαι στο ίδιο σημείο, στην Πρώτη μικρή, συλλαβίζοντας το λου και το α και ελπίζοντας να αξιωθείς τουλάχιστον να ακούσεις από τα "πρωτάκια" σου μια κανονική "ανάγνωση", έναν ιστορικό αλφαβητισμό, που λένε και οι ειδικοί.
Σε κάποια στιγμή έχεις τη φαεινή ιδέα να τους δείξεις μια εργασία κάποιας άλλης Τρίτης αρκετά χρόνια πριν, που είχε θέμα της την παιδική εργασία κατά την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης. Κατά βάθος έχεις ενδοιασμούς. Μήπως τους κάνω να νιώσουν κατώτεροι; Μήπως έμμεσα τους υποδεικνύω πώς είναι μια "καλή" Τρίτη Γυμνασίου στην Ιστορία; Ευτυχώς, δεν με σταμάτησαν αυτές οι σκέψεις.
Στην προβολή, ήταν όλο αυτιά και μάτια. Ζήτησαν και να χορέψουν με τους Πινκ Φλόιντ, τους το επέτρεψα με ενθουσιασμό, αλλά δεν κουνήθηκαν.
Μετά, ήρθε το απροειδοποίητο επαναληπτικό τεστ - ναι, ξέρω, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα στη νομοθεσία, δική μου πατέντα είναι, για να δω τι θυμούνται, όταν ξεχάσουν αυτά που διδάχτηκαν και κρατάνε προαιρετικά τη βαθμολογία- πάνω στο Διαφωτισμό, την Αμερικανική και τη Γαλλική Επανάσταση. Τα αποτελέσματα πάνω από τις προσδοκίες μου οπωσδήποτε, αλλά σε αναμενόμενα πλαίσια.
Αυτό που δεν ήταν καθόλου αναμενόμενο ήταν το τελευταίο μάθημα με θέμα την αποικιοκρατία. Ο διάλογος που αναπτύχθηκε, η ποιότητα των απαντήσεων, η κατάκτηση της ορολογίας στον προφορικό λόγο, η ευχέρεια με την οποία ανακαλούσαν προηγούμενη ύλη και οι συσχετισμοί με το σήμερα, μου έδωσαν την εντύπωση ότι εξωγήινοι απήγαγαν τους μαθητές μου και μου έφεραν άλλους, όπως ακριβώς τους είχα ονειρευτεί!
Ή μπορεί και η εξωγήινη να είμαι εγώ που δεν έμαθα ότι ακόμα κι αν μια τάξη σέρνεται, αν της βάλεις το κατάλληλο τραγούδι, μπορεί να ανακαλύψεις ότι πετάει.