Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009

Η βιντεοκάμερα

H βιντεοκάμερα ήταν το νέο μας απόκτημα, εκεί στα τέλη του '80, και ο μαθηματικός μας και νυν δήμαρχος, την έβαλε επ' ώμου και τριγύρναγε στις τάξεις, γράφοντας τους μαθητές, που μόλις τον έβλεπαν, έκαναν σαν θαυμαστές του Έλβις, φώναζαν, στρίγκλιζαν, ούρλιαζαν, σπρώχνονταν για μια θέση στο φακό, πόζαραν σαν ντίβες και ζεν πρεμιέ του Χόλιγουντ. Και οι καθηγητές όλο και έπαιρναν την πόζα τους, μην κρυβόμαστε...
Κι όμως...
Μπήκε και στη Δευτέρα γυμνασίου, την ώρα της Ιλιάδας. Μια ομάδα μαθητών έκανε παρουσίαση και οι άλλοι, επίσης χωρισμένοι σε ομάδες, παρακολουθούσαν και σημείωναν, περιμένοντας τη σειρά τους, για να ρωτήσουν, να σχολιάσουν και να παρουσιάσουν επίσης. Ούτε την καθηγήτρια πρόσεχαν, που κάθοταν σιωπηρή σαν ντροπαλή μαθήτρια στο τελευταίο θρανίο, ούτε, προπαντός ούτε, την κάμερα πρόσεξαν που μπήκε. Της έριξαν ένα αδιάφορο βλέμμα, κάτι σαν "τι θες εσύ εδώ;", και συνέχισαν τη δουλειά τους.
Η καθηγήτρια, πάλι, θα ήθελε πολύ να υπάρχει αυτή η θριαμβευτική στιγμή της παιδείας αποτυπωμένη σε ένα φιλμ και να μην είναι μόνο στη μνήμη της.

Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2009

Άλλοι καιροί άλλα ήθη

Αυτή η τάξη ήταν η πιο παλιά που είχα εδώ στο νησί. Τους βρήκα στην Γ' λυκείου, όταν πρωτοήρθα, πρωτοδιόριστη, με τον αέρα της κοπέλας της Αθήνας, που έπεσε με...αλεξίπτωτο στον τόπο που άφησε πριν από 7 περίπου χρόνια, ανυποψίαστη για το πόσο ίδια είχαν παραμείνει όλα.
Μια μέρα μπαίνοντας στην τάξη, βρήκα τα παράθυρα και τις κουρτίνες κλειστές και τους μαθητές συγκεντρωμένους να ψιθυρίζουν με συνωμοτικό ύφος. -Τι έγινε, παιδιά;- Κυρία, να σας ρωτήσουμε κάτι; -Φυσικά! Δε ρώταγαν όμως. -Μα, τι πάθατε;- Να...είχαμε τον παπα- Νίκο την προηγούμενη ώρα και κάναμε μια συζήτηση για τις σχέσεις των δύο φύλων.- Και λοιπόν; -Να...μας έλεγε για τις προγαμιαίες σχέσεις...εσείς τι λέτε; Επιτρέπονται; Με γνήσια έκπληξη και χωρίς τον παραμικρό δισταγμό η απάντησή μου: -Αν επιτρέπονται; Όχι, δεν επιτρέπονται, επιβάλλονται!
Οποία επανάστασις! Βρέθηκα λίγο αργότερα καλεσμένη στο γραφείο του λυκειάρχου παπα- Νίκου (αγαπημένου παπά και συναδέλφου, που τον θυμάμαι να βάζει καλάθια στη μπασκέτα με τα ράσα)για τα περαιτέρω.
-Μα, παιδί μου, δεν κάνει να τα λέμε αυτά στους μαθητές, πρέπει να τους συμβουλεύουμε να παντρεύονται και μετά να...
-Παπα- Νίκο, κι αν μετά ανακαλύψουν πως δεν ταιριάζουν; Ξέρω, εσύ πρέπει να τα λες αυτά, άσε με όμως εμένα να λέω τα άλλα, μπας και προλάβουμε κανένα δυστυχισμένο γάμο.
Κι όλα αυτά στα μέσα του '80, όταν οι μαθήτριές μου στην Αθήνα στο φροντιστήριο, είχαν αρχίσει, δυστυχώς, τις εκτρώσεις.
Ουδέν κακόν...

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009

Σκουπίδια και σχολείο

Άργησα να ανταποκριθώ στις σειρήνες του δημοσίου, γιατί δούλευα στον ιδιωτικό τομέα σε συνθήκες έντονου ανταγωνισμού. Όταν λοιπόν ενέδωσα στις πιέσεις αγαπημένου προσώπου και αποφάσισα να διοριστώ στο δημόσιο, ήμουν τυχερός. Διορίστηκα στη Δυτική Αττική, όπου άνοιξαν θέσεις φιλολόγων (περίπου 40) μετά από αρκετά χρόνια. Τοποθετήθηκα λοιπόν σε ένα ήσυχο περιφερειακό γυμνάσιο της Διεύθυνσης την αυλή του οποίου στόλιζαν τα φουγάρα των Διυλιστηρίων και οι θόρυβοι της εθνικής.
Στο πλαίσιο των καθηκόντων μου ήταν και οι εφημερίες. Μια από αυτές ήταν στο προαύλιο. Βγήκα λοιπόν την πρώτη φορά, στάθηκα σε μιαν άκρη και επιτηρούσα τη χαρά των παιδιών: ποδόσφαιρο, κυνηγητό, βόλεϊ κτλ. Μου έκανε λοιπόν τότε αλγεινή εντύπωση η κατάσταση του προαυλίου. Γεμάτο με κάθε είδους σκουπίδια: μπουκαλάκια, χαρτόκουτα χυμών, κρουασάν, πατατάκια και άπειρα άλλα.
Παρατήρησα λοιπόν για ένα-δυο διαλείμματα τη συμπεριφορά των μαθητών. Όταν τέλειωνε την τυρόπιτα, άνοιγε το χέρι του και απελευθέρωνε στο έδαφος το χαρτί. Όταν έπινε το χυμό, έδινε μια κλοτσιά στο κουτί και για λίγο το έκανε μπάλα ποδοσφαίρου. Μια απίστευτη κατάντια.
Στο τρίτο διάλειμμα, πριν βγω έξω για εφημερία, ζήτησα από το κυλικείο γάντια μιας χρήσης και δυο-τρεις σακούλες πλαστικές.
Βγήκα έξω, φόρεσα ένα γάντι και άρχισα να μαζεύω σκουπίδια.
-Κύριε, τα σκουπίδια μαζεύετε;
-Κύριε, σκουπιδιάρης είστε;
-Κύριε, να μαζεύω κι εγώ;
Στον τρίτο απάντησα:
-Ναι, αλλά φορώντας γάντι.
Σε πέντε λεπτά 20-30 μαθητές γέμισαν τις σακούλες που κρατούσα.

Η συνέχεια ήταν πιο απλή. Γιατί πλέον ο μαθητής που είχε λερώσει ήξερε πως ο ίδιος θα τα μάζευε και γι' αυτό λέρωνε πολύ λιγότερο έως καθόλου.

Η άλλη εκδοχή, η φασιστική, επιτάσσει:
-Ελάτε εδώ εσείς οι είκοσι. Τσακιστείτε να μαζέψετε τις βρομιές που έχετε κάνει, λέει ο εκπαιδευτικός που επιτηρεί τους μαθητές-σκουπιδιάρηδες καπνίζοντας ευτυχισμένος το τσιγάρο του και πετώντας το στο τέλος στο έδαφος.