Οι 300 που δεν ήταν 300

Ο φιλόλογος παλιάς κοπής, εμβριθής μελετητής, αυστηρός δάσκαλος, συγγραφέας και διευθυντής προτύπου σχολείου σε εποχές κάθε άλλο παρά χαλαρές, μίλαγε στην τάξη στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης για τον ηρωισμό των 300 που έπεσαν στις Θερμοπύλες, όταν δέχτηκε την παρατήρηση μιας αναιδούς μαθήτριας: -Κύριε, δεν ήταν τριακόσιοι οι πεσόντες, χίλιοι ήταν, έπεσαν και 700 Θεσπιείς. -Τι λες παιδί μου, πού το βρήκες αυτό; Προς τιμήν του πάντως, μπροστά σε όλη την τάξη, αντί να το αγνοήσει, στην καλύτερη περίπτωση, ή και να τα βάλει μαζί της που αμφισβητεί το κύρος του, είπε απλώς:- Καλά θα το κοιτάξω και θα σας πω αύριο. Την άλλη μέρα μπροστά σε όλη την τάξη πάλι, παραδέχτηκε ότι είχε δίκιο η μαθήτρια και ήταν χίλιοι οι πεσόντες.
Αυτό το περιστατικό, δηλωτικό του ήθους ενός συντηρητικού δασκάλου, δείχνει κι αυτό που διάβασα σε μία ανάρτηση πριν από λίγο: Πόσο αγνοημένοι από την ιστορία είναι αυτοί οι Θεσπιείς και γιατί.
Παραθέτω το απόσπασμα και ευχαριστώ την υπέροχη κυρία που μας το θύμισε, θυμίζοντάς μας μαζί και τα "οικεία κακά" που μας ντροπιάζουν σήμερα:

"...Και οι άνθρωποι, εντάξει, τη βρήκανε μέσα στην εντολή της εξουσίας. Ξέρεις αλήθεια πόσοι τη βρίσκουνε, πόσοι γουστάρουν να παίρνουν εντολές και να βολεύονται, παρά να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους, που λένε; Σ’ αυτούς τους κερχανατζήδες στηρίζονται όλες οι εξουσίες. Η προσωπική ευθύνη, το να βγεις δηλαδή έξω από τη μήτρα και την εντολή της κοινότητας και να διαμορφώσεις τη δική σου γνώμη και στάση απέναντι στη ζωή, χρειάζεται μεγάλη παλικαριά, και βέβαια σημαίνει φοβερή μοναξιά...
Οι Θεσπιείς λοιπόν, επειδή οι κυβερνήσεις τους μήδισαν, όπως λένε, δηλαδή χέστηκαν απάνω τους, όπως κάνουν όλες οι κυβερνήσεις και οι εξουσίες όταν πρόκειται για εχθρό που υπερτερεί σε δύναμη, όπως θα έλεγε και ο Βαγγέλης... Ρε συ, δεν υπάρχουν πιο απάτριδες από τις κυβερνήσεις και τις εξουσίες γενικά. Ξέρεις γιατί; Για να μη χάσουν την εξουσία τους. Για την υπεράσπιση της εξουσίας τους κάνουν τα πάντα, από γενοκτονίες του ίδιου του λαού τους μέχρι κώλο

στους κατακτητές. Έτσι και δω, δήλωσαν υποταγή στους Πέρσες, είπαν συμμορίτες όσους διαφώνησαν, και ζήσαν αυτοί καλά και μεις καλύτερα, που λένε...

Έλα όμως που υπάρχουν πάντα και κάτι κουτσάβια, που πότε λέγονται Θεσπιείς, πότε λέγονται χριστιανοί, πότε λέγονται Ίωνες, πότε ζηλωτές και πότε κομμουνιστές, που τους χαλάνε τη μανέστρα και κρατάνε ανοιχτό το δρόμο του ανθρώπου... Μη σ’ τα πολυλογώ, εφτακόσιοι Θεσπιείς πήραν το δισάκι τους, ρίξανε μέσα κάνα δυο κεφάλια σκόρδο, ψωμί κι ελιές, και χωρίς καμιά εντολή από κανέναν κερατά, αλλά επειδή πιστεύανε σε κάποιες αξίες, και κυρίως στο δικαίωμα να αρνούνται την υποταγή στον ισχυρότερο, πήγαν στις Θερμοπύλες, πολέμησαν γι’ αυτά που πίστευαν και πέθαναν όλοι τους...

Τώρα είναι θαμμένοι κάτω από την άσφαλτο, μαζί με τους δούλους των Τριακοσίων, όλοι τους ξεχασμένοι από την ιστορία, η οποία θυμάται και τιμά μόνο εκείνους που πήραν εντολή από την εξουσία για να πεθάνουν, κι όχι εκείνους που πίστευαν σε κάτι και γι’ αυτό πέθαναν. Όπως βλέπεις, η συνέχεια της εξουσίας εξασφαλίζεται με όλα τα μέσα. Χέσ’ τα, μην ανοίξω πάλι το στόμα μου για τους δικούς μας, που γράφουν αβέρτα στ’ αρχίδια τους όσους πολεμάν και πεθαίνουν έξω από την εντολή του κόμματος, τροτσκιστές, αναρχικούς, βελουχιώτηδες και λοιπά...

Τελικά να σου πω, έχω πια καταλήξει ότι όλες οι εξουσίες, με τις παραλλαγές τους βέβαια και τις ιδιομορφίες τους, σε ό,τι αφορά την ουσία τους έχουν μια τρομαχτική αλληλεγγύη μεταξύ τους. Τι να πεις... Πιστεύω ότι ο άνθρωπος θα καταφέρει να ζήσει σαν άνθρωπος, όταν καταφέρει να ζήσει σαν άνθρωπος όταν καταφέρει ν’ απαλλαγεί απ’ όλες
τις εξουσίες, τις αυθεντίες και τις ιεραρχίες του κερατά».

«Χαμογέλα, ρε... τι σου ζητάνε;» Χρόνης Μίσσιος