Κάποτε σε σχολείο ευνοημένης περιοχής της Αττικής συνάντησα μια ιδιαίτερα δύσκολη περίπτωση μαθητή. Πολύ εύστροφος, με χιούμορ πολύ αναπτυγμένο, ικανότατος στα θετικά μαθήματα που παρακολουθούσε (πήγαινε για γιατρός), αγαπητός στους συμμαθητές του. Ομως οι σχέσεις του με τους διδάσκοντες ήταν γεμάτες ένταση, συγκρούσεις, αποβολές κτλ. Όταν ανέλαβα την τάξη, αντιμετώπισα έναν μαθητή χωρίς βιβλία, χωρίς τετράδιο, χωρίς στιλό, χωρίς ενδιαφέρον, χωρίς διάθεση να συνεργαστεί, αλλά αντιθέτως κάθε στιγμή έτοιμο να βάλει μπουρλότο στα νεύρα του διδάσκοντος είτε με ένα κρύο χιούμορ είτε με έντονη ειρωνεία. Κατά το παρελθόν είχε και άλλα περιστατικά απειθαρχίας, χωρίς ίχνος επικίνδυνης ή παραβατικής συμπεριφοράς (τσιγάρα, ουσίες, κλοπές κτό.). Τα μόνα παραπτώματά του ήταν η απειθαρχία και η συνεχής πρόκληση γενικότερα ταραχής. Οι συμμαθητές του μου μετέφεραν πως στην υπόλοιπη ζωή του (έξοδοι, φροντιστήρια) η συμπεριφορά του ήταν απολύτως φυσιολογική. Κάποτε σε ένα διαγώνισμα έγραψε κάτι πολύ προκλητικό και τιμωρήθηκε με πολύ σκληρό τρόπο. Ακόμη κι εμένα μπορούσε σε καθημερινή βάση να με εκνευρίζει και να με αναγκάζει να υψώνω τη φωνή μου.
Συζήτησα το θέμα με τον διευθυντή, με τους συναδέλφους, με μερικούς συμμαθητές του και έμαθα αρκετές λεπτομέρειες που με βοήθησαν να καταλάβω πως ήταν μάλλον απλή η επίλυση του προβλήματος.
Σε κάποια στιγμή τον έπιασα και συζήτησα μαζί του αυτά τα φαινόμενα της διαρκώς απείθαρχης συμπεριφοράς του. Δέχτηκε πως η περίπτωση για την οποία είχε τιμωρηθεί πολύ σκληρά ήταν μια εντελώς απερίσκεπτη πράξη που δεν έπρεπε να είχε συμβεί.
Συζητήσαμε για την επιρροή που είχε η εν γένει συμπεριφορά του στην αξιολόγησή του και για τον κίνδυνο που διέτρεχε να μείνει από απουσίες ή να αδικηθεί από τη χαμηλή βαθμολογία. Τα κατανόησε όλα. Δέχτηκε πως χρειαζόταν να αλλάξει συμπεριφορά και να μη δείχνει προκλητικά αδιάφορη στάση και φραστική επιθετικότητα. Σαφώς δεν άλλαξε άρδην το χαρακτήρα ούτε τη συμπεριφορά του. Ωστόσο μπόρεσε να διαχειριστεί καλύτερα, με λιγότερα προβλήματα, τις σχέσεις του με τους δασκάλους του.
Το ερώτημα που θετω πλέον στον εαυτό μου είναι αν προβληματικός ήταν εκείνος ή εμείς που δεν μπορούσαμε να κάνουμε το αυτονόητο. Να τον πλησιάσουμε και να διαμορφώσουμε μαζί του ένα συμβόλαιο συνεργασίας και ειρηνικής συνύπαρξης.
Η απάντηση ας δοθεί από τον καθένα από εσάς.
ΥΓ. Με αφορμή αυτήν την περίπτωση διάβασα ξανά βιβλιογραφία παιδαγωγικών, διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης κά. Έβλεπα πως δεν μπορούσα να αυτοσχεδιάζω αντιμετωπίζοντας μια παιδική προσωπικότητα.
Συζήτησα το θέμα με τον διευθυντή, με τους συναδέλφους, με μερικούς συμμαθητές του και έμαθα αρκετές λεπτομέρειες που με βοήθησαν να καταλάβω πως ήταν μάλλον απλή η επίλυση του προβλήματος.
Σε κάποια στιγμή τον έπιασα και συζήτησα μαζί του αυτά τα φαινόμενα της διαρκώς απείθαρχης συμπεριφοράς του. Δέχτηκε πως η περίπτωση για την οποία είχε τιμωρηθεί πολύ σκληρά ήταν μια εντελώς απερίσκεπτη πράξη που δεν έπρεπε να είχε συμβεί.
Συζητήσαμε για την επιρροή που είχε η εν γένει συμπεριφορά του στην αξιολόγησή του και για τον κίνδυνο που διέτρεχε να μείνει από απουσίες ή να αδικηθεί από τη χαμηλή βαθμολογία. Τα κατανόησε όλα. Δέχτηκε πως χρειαζόταν να αλλάξει συμπεριφορά και να μη δείχνει προκλητικά αδιάφορη στάση και φραστική επιθετικότητα. Σαφώς δεν άλλαξε άρδην το χαρακτήρα ούτε τη συμπεριφορά του. Ωστόσο μπόρεσε να διαχειριστεί καλύτερα, με λιγότερα προβλήματα, τις σχέσεις του με τους δασκάλους του.
Το ερώτημα που θετω πλέον στον εαυτό μου είναι αν προβληματικός ήταν εκείνος ή εμείς που δεν μπορούσαμε να κάνουμε το αυτονόητο. Να τον πλησιάσουμε και να διαμορφώσουμε μαζί του ένα συμβόλαιο συνεργασίας και ειρηνικής συνύπαρξης.
Η απάντηση ας δοθεί από τον καθένα από εσάς.
ΥΓ. Με αφορμή αυτήν την περίπτωση διάβασα ξανά βιβλιογραφία παιδαγωγικών, διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης κά. Έβλεπα πως δεν μπορούσα να αυτοσχεδιάζω αντιμετωπίζοντας μια παιδική προσωπικότητα.