Παρασκευή 29 Φεβρουαρίου 2008

Η επιστροφή της ασώτου.

Σε ένα μικρό σχολείο σε απομακρυσμένη περιοχή, πολλά πράγματα αλλάζουν. Δεν υπάρχει γυμνάσιο, λύκειο ως χωριστό σχολείο, αλλά γυμνάσιο με λυκειακές τάξεις και μπορεί να διδάσκεις από την Α΄γυμνασίου, μέχρι την Γ'λυκείου, προσαρμόζοντας ανάλογα τη μέθοδό σου και το λόγο σου, σαν επιδέξιος ισορροπιστής σε τεντωμένο σκοινί. Κάθε πτώση...στα κεφάλια των παιδιών.
Για μια και μοναδική φορά, συνέβη να έχω την ίδια τάξη από την Πρώτη γυμνασίου, μέχρι την Τρίτη λυκείου. Έξι ολόκληρα χρόνια μαζί! Μια υπέροχη τάξη, που κατάφερε να μη με βαρεθεί για 6 χρόνια, που κατάφερε να έχουμε την πιο ουσιαστική σχέση που είχα ποτέ με μαθητές, να καταργήσουμε κάθε τυπική απόσταση, χωρίς να χάσουμε την παιδαγωγό απόσταση και τους ρόλους. Φτάσαμε στο σημείο να τους ζητώ να μου διαβάσουν προσωπικά κείμενα (έγραφαν πολύ αυτά τα παιδιά) και να μου ζητάνε κι εκείνα το ίδιο, σαν να είναι το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο.
Μπορώ να πω ότι ήταν πνευματικά παιδιά μου πια και όχι μαθητές. Μη φανταστείτε ότι με είχαν αγιοποιήσει, κάθε άλλο, και κριτική μου έκαναν και καλοπροαίρετα πειράγματα, με κάθε ευκαιρία. Η δουλειά δουλειά όμως, ακόμα και στις καταλήψεις εκείνες επί Κοντογιαννόπουλου, που τους παραφύλαγαν οι τραμπούκοι να τους δείρουν και κοιμόντουσαν μέσα στο σχολείο, πήγα εγώ απέξω κι αντί άλλης συμπαράστασης σήκωσα την παλάμη και τους έδειξα τα δάχτυλα. Κυρία, γιατί μας μουντζώνετε; Δεν σας μουτζώνω βρε σεις, 5 εκθέσεις θέλω από τα θέματα που έχετε, κάθεστε που κάθεστε εκεί... Τις έφεραν όλοι!
Κι όμως...
Αυτή η τάξη, η πιο αγαπημένη μου, μου επιφύλαξε τις δύο πιο μεγάλες στενοχώριες της επαγγελματικής μου πορείας, την τελευταία χρονιά. Για τη μία θα σας πω σήμερα. Όχι, δεν είναι αυτό που φαντάζεστε, δεν έχει να κάνει με την επιτυχία στις εξετάσεις.

Η καλύτερή μου μαθήτρια δεν πήγε να δώσει πανελλήνιες!
Πώς είναι να ξεχωρίζει ένα παιδί μέσα σ' αυτή την εξαιρετική τάξη; Τι είναι αυτό το παιδί; Όλα όσα επιδιώκουμε μέσα από αυτή την έρμη την παιδεία τα είχε αυτή η κοπέλα, γνώση, ευστροφία, κρίση, ήθος, λόγο, καλλιέργεια...
Δεν είχε όμως αρκετά ικανή καθηγήτρια να καταλάβει τι γίνονταν στο σπίτι της. Πόσο την επηρέαζαν αυτά που γίνονταν. Μοναχοπαίδι, με μεγάλους σε ηλικία γονείς. Το μόνο σύμπτωμα που είχα διαγνώσει ήταν η έλλειψη ενδιαφέροντος και ενθουσιασμού για τις επιδόσεις της από τη μάνα. Μετά έμαθα ότι το μότο της ήταν:"Εμείς είμαστε τώρα για περέτια (υπηρέτια), πού θα την αφήσουμε να πάει;"
Δεν πήγε!
Το έμαθα την επομένη.
Μου ήρθε σκοτοδίνη. Της το χρέωσα: "πώς το έκανε αυτό, γιατί δεν μου είπε τίποτα, πώς παραιτήθηκε έτσι από τα όνειρά της, πώς θα ζήσει έτσι τώρα;"
Δεν τη ρώτησα ποτέ, ήμουν κι εγώ μικρή, θύμωσα λες και μου στέρησε κάτι που μου ανήκε, λες και το αλογάκι μου εγκατέλειψε την κούρσα στο παραπέντε.
Της μίλαγα φιλικά μεν, τυπικά δε, για πολλά χρόνια, το ίδιο κι εκείνη.
Μετά από πολλά χρόνια, συναντηθήκαμε στο καράβι, παραμονές του γάμου της. Μιλήσαμε 3 ώρες. "Τουλάχιστον, δεν πήγες να παντρευτείς αμέσως μετά το σχολείο, όπως φοβόμουν, κι όσο το καθυστερούσες, έλεγα εντάξει, δεν έχει παραδοθεί ολωσδιόλου" Δεν άντεξα της το είπα.
Τότε έμαθα για τον αγώνα της, για τα όσα πέρασε τότε και μετά, για το ότι ήξερε πόσο με απογοήτευσε και πόσο θα ήθελα να το έχει παλέψει, να έχει κάνει κάτι, να έχει αντισταθεί. Κι ότι απλά, δεν μπόρεσε να πάει κόντρα στους γονείς της.
Κι όμως ήταν το ίδιο παιδί, με τα ίδια χαρίσματα, διάβαζε, έχτιζε ωραίες φιλίες, μακριά από τις συμβατικές του περιβάλλοντός της, βρήκε έναν αξιόλογο σύντροφο κι όχι όποιον της προξένευαν άρον άρον, είχε τον ίδιο ωραίο λόγο, την ίδια ωραία ψυχή.
Μου είχε συγχωρέσει και την απόσταση, την αποδοκιμασία, με καταλάβαινε περισσότερο από ό,τι εγώ εκείνη.
Η επιστροφή της...ασώτου ήταν λίγο αντεστραμμένη αυτή τη φορά...

8 σχόλια:

Θερσίτης είπε...

Διαβάζοντας την ιστορία σου μελαγχόλησα, νιώθω και κάτι άλλο που δεν μπορώ να γράψω και θέλω να σπάσω ό,τι βλέπω μπροστά μου. Άλλη φορά που θα είμαι νηφάλιος θα σου γράψω και τις σκέψεις μου.

gyristroula2 είπε...

Καταλαβαίνω, φίλε...
Κι εγώ που τα ξαναθυμήθηκα, πόνεσα.

meril είπε...

Μια φορά....
Συνειρμικά μου ρχεται στο νου μια ιστορία ας είναι....
Μικρές πικρές ιστορίες αμαρτίες ...Τις κουβαλάμε καλή μου. Και ενώ αυτές είναι που μας φτιάξανε δεν γίνεται να νοιώσουμε τη γλύκα στη γεύση της θύμησης ...Και δεν ξέρω αν την αναμόχλετση την κάνουν οι όποιες τύψεις η η ανάγκη μια ανάγκη...
Γυριστρούλα δεν είσαι μόνη. Η μόνη έστω.
Καλό σου βράδυ

Ανώνυμος είπε...

Κι εμένα μου ήρθαν ...δάκρυα στα ματια...Για το "χαμένο χρόνο" και για όλα αυτά οι άλλοι περιμένανε από μας και μεις δεν είπαμε, δεν καταλάβαμε, δε νιώσαμε. Κι ας λέω ότι οι ενοχές είναι για τα σκουπίδια!

Θερσίτης είπε...

Γυριστρούλα, επίτρεψέ μου να σου δηλώσω -έστω κι αν πεις πως μιλώ όντας έξω από το χορό- πως θα κήρυττα πόλεμο στη μάνα, στον πατέρα, στην οικογενεια, στο σύμπαν όλο, αν μπορούσα να ξέρω από πριν την απόφαση να στερηθεί την προοπτική της προκοπής ένα τόσο αξιόλογο άτομο.
Πρέπει να καταλάβουμε πως δεν επιτρέπεται να αφήνουμε τους γονείς να καταστρέφουν τα παιδιά τους. Είναι και δικά μας παιδιά. Έχουμε και εμείς ευθύνες.
Χριστίνα, να σου θυμίσω ότι ο πολιτισμός μας είναι πολιτισμός της ενοχής, της ντροπής. Πάνω σε αυτά τα συναισθήματα οικοδομεί και οικοδομείται και κάποτε αποδομείται. Εκφράζουμε εδώ τις ψυχές μας, για να σώσουμε κάποιες ψυχές, ίσως και τις δικές μας καποτε.

gyristroula2 είπε...

meril, το έχει το επάγγελμα, καλή μου, ασχολούμαστε με ανθρώπους στην πιο ωραία και δύσκολη ηλικία, πώς να μην κουβαλάμε και λάθη και τύψεις και οδυνηρές μνήμες;
χριστίνα, η μόνη παρηγοριά είναι κάποτε σ' αυτή τη ζωή να βρίσκεις ένα τρόπο να επανορθώσεις, έστω και εκ των υστέρων, έστω κι αν δεν μπορείς πια να διορθώσεις κάτι, στην περίπτωσή μου, ήταν καλό που μίλησα ανοιχτά μ' αυτή την κοπέλα, είδα ότι αν και χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία, δεν είχε χαθεί η ίδια.
θερσίτη, θα μπορούσα να σου πω χίλιες δυο δικαιολογίες: "δεν το ήξερα", "ήταν πλέον αργά", "δεν άφηνε περιθώρια η ίδια ως άτομο για τέτοιες παρεμβάσεις", "οι γονείς ήταν του περασμένου αιώνα".
Όλα αυτά ισχύουν, αλλά εγώ νιώθω ότι έπρεπε να είχα καταλάβει και να είχα παρέμβει εγκαίρως και για να το νιώθω, κάτι θα ξέρω.
Μετά από αυτό, δεν άφησα να ξανασυμβεί, μια φορά σε ανάλογη περίπτωση, επιστράτευσα όλο το σύλλογο, το διευθυντή, μέχρι το δήμαρχο, για να μεταπείσω τους γονείς, πηγαίναμε κάθε τόσο στο σπίτι, δεν κάναμε πόλεμο, απλώς κερδίσαμε την εμπιστοσύνη τους και την άφησαν. Τώρα είναι λογίστρια στο νησί και την καμαρώνουν.
Και πού να σου πω για τη δεύτερη απογοήτευση που πήρα εκείνη τη χρονιά, εκεί να απομακρύνεις τα εύθραυστα από το γραφείο...

Spyros Vlahos είπε...

Εμπρός της Γης οι κολασμένοι (μιλάω για τους καθηγητές, είμαι κι εγώ ένας)
Κουράγιο!

gyristroula2 είπε...

Γεια σου, "συντροφε", Σπύρο! Καλό κουράγιο και σε σένα!